Alzheimer, Parkinson’dan zarar gören Salvadore Dali, Norval Morrisseau, JAmes Brooks ve Willem De Kooning olmak üzere dört sanatçının eserlerine odaklanıldı.
Liverpool Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, ünlü ressamların fırça vuruşlarındaki ince değişiklikleri analiz ederek nörodejeneratif bozukluklarını saptamanın mümkün olduğunu gösterdi. Bu teknik, sanatçılarda Alzheimer ve Parkinson hastalığını teşhis etmeden önce anlaşılmasına yön gösterilebilir.
Gizmodo’da yer alan habere göre, Neuropsychology dergisinde yayımlanan yeni araştırma, “fraktal analiz” olarak bilinen bir matematik tekniğin sanatçılardaki nörodejenerasyon belirtilerini algılamak için kullanabileceğini ortaya koydu. Liverpool Üniversitesi Psikoloji Okulu’ndan Alex Forsythe liderliğindeki araştırma ekibi, normal yaşlanma ya da nörodejenaratif bozukluklar yaşayan yedi ünlü sanatçının kariyerlerindeki 2092 tablo üzerinde çalışarak bu keşfi gerçekleştirdi.
Fraktal analizi kullanan araştırmacılar, her bir sanatçının fırça darbelerindeki karmaşık geometrik desenleri saptadılar. Fraktallar, günlük objeler ve fenemonlerde gizli ve sıklıkla kendini tekrarlayan desenleri ortaya çıkardı. Bu, parmak izi gibi ayırt etmeye olanak tanıyan geometrik şekiller, bilim insanlarının bir sanatçının çalışmasıyla özgünleşmesinin farklı bir yöntemle kayıt altına alınmasına da olanak tanıdı.
Fraktal analiz o kadar doğru sonuçlar üretti ki büyük sanat yapıtlarının özgünlüğünü belirlemek için kullanıldı. Meşhur bir örnek olarak, söz konusu teknik, otantik Jackson Pollock resimlerini, büyük bir sahte koleksiyondan ayırmak için kullanıldı, zira sanatçıların tablolarını yaparken, kendi eserlerinde benzersiz fraktal desenlere sahip olduğu görüldü.
Forsythe’nin ekibi zamanla bir sanatçının fraktal parmak izindeki varyasyonların yaşın artmasının bir fonksiyonu mu olduğunu yoksa nörolojik düşüşle mi ilintili olduğunu öğrenmeye çalıştılar. Bu araştırma için, araştırmacılar, Alzheimer veya Parkinson’dan zarar gören Salvadore Dali, Norval Morrisseau, JAmes Brooks ve Willem De Kooning olmak üzere dört sanatçının eserlerine odaklandılar. Araştırmacılar, ayrıca Marc Chagall, Pablo Picasso ve Clause Monet olmak nörodejeneratif problemleri bilinmeyen üç sanatçının eserlerini de inceledi.
Fraktal analiz, normal yaşananlara kıyasla, nörolojik bozulma yaşayan sanatçıların arasında net bir farkın olduğunu ortaya koydu. Her vakada, parmak izleri değişti, ancak Parkinson ve Alzheimer’dan zarar gören sanatçılar tarafından üretilen fraktal boyutlar, sağlıklı gruptan ayırt edilebilen tutarlı modeller üretti. İnanılmaz derecede, bu analiz, beyindeki değişikliklerin bir sanatçının, hastalığın ortaya çıkmasından yıllar önce semptonları ortaya koyacak şekilde fırça vuruşundaki dakika boyutunda değişikleri tespit edebildiğini gösterdi.
Forsythe çalışmalarını kısaca şöyle özetliyor: Bu süreç ortaya çıkan nörolojik problemlerin saptanması için bir potansiyel yöntem sunuyor. Bu inovasyonumuz umut ediyoruz ki, nörolojik hastalığın erken safhasında teşhis edilmesine yardımcı olaca yeni araştırma yönlerini açacak.
